1. Không nên dùng “dỗ dành” hay “dọa nạt” khi dạy con
Cha mẹ không nên chỉ dựa vào “dỗ dành” hay “dọa nạt” để dạy con, vì cách này có thể gây hậu quả tiêu cực:
- Nếu thường xuyên dỗ con bằng quà cáp nhưng không giữ lời hứa, trẻ sẽ mất niềm tin vào cha mẹ, dễ hình thành thói quen nói dối.
- Nếu cha mẹ chỉ dọa nạt mà không thực hiện, trẻ sẽ chai lì, không còn sợ lời đe dọa và có thể trở nên bướng bỉnh.
👉 Giải pháp: Giáo dục con cái cần nhất quán, có khen thưởng và kỷ luật hợp lý, tránh làm mất uy tín của cha mẹ.
2. Không nên nói quá nhiều khi dạy con
Nhiều phụ huynh thường xuyên cằn nhằn, tưởng rằng điều đó giúp nhắc nhở con, nhưng thực tế chỉ khiến trẻ chán nản và mất động lực.
- Nếu cha mẹ chỉ nhắc nhở mà không yêu cầu thực hiện ngay, trẻ sẽ dần xem nhẹ những yêu cầu đó.
👉 Giải pháp:
- Lời nói đi đôi với hành động, không chỉ khuyên bảo mà còn hướng dẫn thực tế.
- Dùng lời nói tích cực để khuyến khích con, ví dụ: “Mẹ thích những đứa trẻ dậy sớm.”
- Kết hợp với ánh mắt, giọng điệu, cử chỉ để tạo hiệu ứng tốt hơn.
3. Không nên quá cưng chiều con cái
Cưng chiều quá mức có thể gây ra nhiều hệ lụy:
- Về ăn uống: Cho con ăn vặt quá nhiều khiến con biếng ăn, suy dinh dưỡng hoặc béo phì.
- Về sức khỏe: Sợ con lạnh mà mặc quá nhiều quần áo, hạn chế ra ngoài làm giảm khả năng thích ứng của trẻ.
- Về tính cách: Nuông chiều làm con ỷ lại, lười biếng, sợ người lạ, không hòa nhập với xã hội.
👉 Giải pháp:
- Dạy con tự lập từ nhỏ, tập cho con thói quen ăn uống điều độ, không ăn vặt.
- Khuyến khích con tham gia các hoạt động tập thể, tiếp xúc với thiên nhiên.
- Hướng dẫn con biết yêu lao động, thích học tập để phát triển toàn diện.
4. Không nên công khai chuyện riêng tư của con
Trẻ em, đặc biệt là tuổi thiếu niên, cần có không gian riêng tư. Cha mẹ không nên công khai những chuyện riêng của con, vì điều đó có thể làm trẻ mất tự tin, dễ sinh tâm lý chống đối.
Những điều cha mẹ cần làm:
- Tôn trọng nhân cách của con: Tuổi thiếu niên thích được đối xử như người lớn, nếu bị xem như trẻ con, các em dễ có tâm lý phản kháng.
- Làm bạn với con: Quan tâm, lắng nghe, tạo sự tin tưởng để con có thể chia sẻ tâm tư.
- Xử lý khéo léo khi con yêu sớm: Không làm ầm lên, mà cần nhẹ nhàng giải thích hậu quả và hướng dẫn con đi đúng đường.
👉 Giải pháp: Thay vì kiểm soát gắt gao, cha mẹ nên tạo môi trường mở để con cảm thấy an toàn khi chia sẻ.
5. Không nên để con có tâm lý ích kỷ
Trẻ con rất dễ hình thành tâm lý ích kỷ nếu không được giáo dục đúng cách, đặc biệt là những đứa trẻ trong gia đình ít con hoặc con một.
Biểu hiện của tính ích kỷ ở trẻ:
- Luôn muốn có quyền ưu tiên trong gia đình, được chọn món ăn trước, được mọi người chiều chuộng.
- Không quan tâm đến cảm xúc của người khác, không thích chia sẻ đồ chơi, quà bánh.
- Xem nhẹ công sức lao động của người khác, chỉ muốn nhận mà không muốn cho đi.
Cách khắc phục:
- Đối xử bình đẳng với con trong gia đình, không để con nghĩ rằng mình là “trung tâm của vũ trụ”.
- Nhắc nhở con về tầm quan trọng của sự quan tâm và tôn trọng người khác.
- Khuyến khích con chia sẻ đồ chơi, quà bánh với bạn bè để rèn luyện tinh thần đồng đội.
👉 Giải pháp: Dạy con biết quan tâm, giúp đỡ người khác ngay từ nhỏ, để sau này con có thể sống hòa đồng, nhân ái.
Kết luận
Dạy con không chỉ đơn giản là bảo ban, khen thưởng hay phạt lỗi, mà quan trọng hơn là cách làm gương và hướng dẫn con từng bước. Cha mẹ cần tránh những sai lầm như:
- Dỗ dành hay dọa nạt một cách vô trách nhiệm.
- Quá cằn nhằn khiến con chán nản.
- Cưng chiều quá mức làm con trở nên ỷ lại.
- Không tôn trọng sự riêng tư của con.
- Không giúp con phát triển tinh thần chia sẻ, sống vì người khác.
Bằng cách điều chỉnh phương pháp giáo dục, cha mẹ có thể giúp con phát triển toàn diện, có tính tự lập, biết yêu thương và sống trách nhiệm hơn.